November 2002
The Club of Amsterdam launched its conference series with an event
about 'The Convergence of Nanotechnology, Biotech and ICT' on November
20th, 2002. The subject nanotechnology in The Netherlands until now attracted
people that are already working in that area. The Club of Amsterdam
brought together people from governments, universities, research
centres, venture and industrial companies.
"This is the most interactive conference I've ever attended," was
the reaction of Tim Harper. The participants were asked to react
on several statements during and after the conference. 97% of the
attendants stated that nanotechnology isn't all hype and science
fiction. 86 % of the attendants thinks that nanotechnology will
drastically change the way people live and work the next 20 years.
62% of the attendants are already exploring the opportunities of
nanotechnology in their field.
The different backgrounds of the attendants gave the discussion
an inspiring direction. How do we want to integrate nanotechnology
in our society? What are its possibilities? Three issues seemed
to be important during this evening of discussion: communication
around nanotechnology, the role of the government and the risks
of nanotechnology.
Een basisstructuur
voor nanotechnologie
Op 20 november 2002 had The Club of Amsterdam een bijeenkomst
over nanotechnologie. Meestal is dit een onderwerp dat slechts mensen
aantrekt die reeds in het vakgebied werkzaam zijn. Op deze bijeenkomst
kwamen er mensen van de overheid, universiteiten en hogescholen,
kennisinstellingen en uit het bedrijfsleven.
Een sterke mix, die dan ook de discussie een andere richting gaf.
Hoe willen we nanotechnologie een plaats geven in onze samenleving?
Wat zijn de mogelijkheden? En wat zijn aspecten waar nog hard aan
gewerkt moet worden? Drie punten die tijdens de discussie herhaaldelijk
naar voren kwamen waren communicatie rondom nanotechnologie, de
rol van de overheid en risico's van nanotechnologie.
Nanotechnologie
Mogelijk kan men in de toekomst atomen zelf rangschikken. Nu gebeurt
het reeds op kleine schaal. Dit proces wordt nanotechnologie genoemd.
Met behulp van software zou het zelfs mogelijk zijn om over te gaan
op massaproductie. Aan de hand van eigenschappen waaraan een materiaal
moet voldoen zou je een molecuul kunnen definiëren, die zorgt dat
het materiaal dat je gaat fabriceren deze eigenschappen daadwerkelijk
heeft.
Nanotechnologie zal van invloed zijn op iedere marktsector. Dit
komt doordat het net zoals elektriciteit een faciliterende technologie
is. Op het moment is Europa bezig met een inhaalslag om de VS bij
te blijven. Binnen Europa loopt Duitsland voorop. Bedrijven die
zich reeds bezig houden met nanotechnologie zijn bijvoorbeeld: Boing,
General Motors, Toyota, BASF, DSM, Degussa, Biomade, Akzo Nobel,
HP, TNO, IBM, Lucent, Motorola, Samsung en Sony.
Communicatie rondom nanotechnologie
Op het gebied van communicatie rondom nanotechnologie zijn er een
aantal verbeterpunten te noemen. Op het moment blijft nanotechnologie
in de research centra. Investeerders hebben weinig kennis van nanotechnologie.
Vele mensen snappen de termen niet. Kortom, Nederland is niet leading
in communicatie.
Europese regelgeving maakt het moeilijk om na het afronden van het
onderzoek resultaten zo snel mogelijk te publiceren. In de VS heb
je de intellectuele eigendomsrechten als je kunt bewijzen dat je
het onderzoek hebt gedaan. In Europa moet eerst alles worden vastgelegd
voordat er gepubliceerd kan worden.
Daarnaast mist Nederland een traditie op het gebied van technologietransfer.
Dit betekent dat onderzoek dat gedaan wordt in universiteiten relatief
laat wordt opgepakt door het bedrijfsleven. In een land als de UK
is deze traditie veel sterker aanwezig.
Het gros van de mensen leest niet de bladen waarin nu artikelen
worden gepubliceerd over nanotechnologie. De kranten en vakbladen
die veel gelezen worden willen vaak een zwart-wit verhaal. De media
is een entertainment industrie geworden. Nuances hebben een laag
entertainment gehalte. Mensen lezen slechts artikelen waarboven
staat ´Smerige oorlogen met nanotechnologie' of 'woekerwinsten met
nanotechnologie.' Hoe krijgen we de media zover dat ze gaan publiceren?
De rol van de overheid
Van de overheid wordt voornamelijk verwacht dat zij goede voorwaarden
biedt voor de ontwikkeling van nanotechnologie. Investeringen, educatie
en netwerken worden daarbij als belangrijk gezien. Maar hoe kan
de overheid voorwaarden bieden als alle sectoren beïnvloed zullen
worden? Hoe breng je die mensen samen? En spreken deze mensen ook
elkaars vaktaal?
Investeringen
In tegenstelling tot de VS werken Venture Capatalists in Europa
vooral lokaal. Er is daarnaast geen cultuur van risico's verdelen
tussen verschillende partijen. Door de wijze waarop Venture Capatalists
werken zal de overheid investeringen moeten doen in nanotechnologie.
Venture Capitalists zullen wachten totdat de overheid voldoende
heeft geïnvesteerd.
Educatie
Door de komst van nanotechnologie ontstaat er een grotere behoefte
aan mensen met een opleiding op dit gebied. Zo moet er bijvoorbeeld
een nieuwe generatie technologie managers komen en moeten mensen
opgeleid worden om wetgeving rondom nanotechnologie te maken.
Bij organisaties die moeten zorgen voor goed functionerende wetgeving
rondom het intellectueel eigendomsrecht in Europa, kun je een tekort
aan resources zien. Er bestaan wel moleculaire biologen en juristen,
maar er zijn minder mensen die ervaring hebben met een combinatie
van deze twee.
Maar moeten er dan kopstudies komen voor managers en juristen? Nanotechnologie
is een te complex onderwerp om als kopstudie te nemen. Maar managers
hoeven details van nanotechnologie niet te kennen. Zij moeten weten
waar mogelijkheden liggen.
Risico's van nanotechnologie
Nieuwe technologieën nemen altijd een discussie rondom de risico's
met zich mee. Hoe kun je 'rampen' door nanotechnologie voorkomen?
Met nanotechnologie is het mogelijk om bijna alle producten te verbeteren.
Dus ook de producten die gebruikt kunnen worden om kwaad te doen.
Maatschappelijke organisaties zoals Greenpeace zijn al in een vroeg
stadium benaderd om nanotechnologie te bespreken. Mensen moeten
de risico's kennen en daarna kunnen kiezen of zij vinden of een
bepaald product veel risico's met zich mee nemen.
|
..